Kun je je voorstellen dat je bidt voor de dood van een vriend? Gisteren vertelde een vriend in Gaza me dat dit precies is wat hij doet. Niet omdat zijn vriend terminaal ziek is, maar omdat hij vastzit in een Israëlische militaire gevangenis en zo ernstig wordt gemarteld dat de dood als een genade lijkt. Net als de meeste mensen vind ik het moeilijk om over seksuele marteling te praten - het is een lelijk onderwerp waar we instinctief van wegkijken. Maar wegkijken is een deel van het probleem. De stilte rond wat Palestijnen in deze gevangenissen doorstaan, beschermt alleen de daders. Daarom breek ik die stilte.
Al decennia lang beschrijven Palestijnse gevangenen seksuele marteling en misbruik in Israëlische militaire gevangenissen. Deze verhalen komen van mannen, vrouwen en kinderen; uit Gaza, de Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem; en uit elk tijdperk van het Israëlische detentiebeleid sinds 1967. Wanneer misbruik kort voor vrijlating plaatsvindt, is het soms bevestigd door onafhankelijke artsen of gedocumenteerd door mensenrechtenorganisaties zoals B’Tselem, Amnesty International en de Verenigde Naties. In augustus 2024 verklaarden VN-experts dat ze onderbouwde rapporten hadden ontvangen van wijdverbreide seksuele mishandeling en verkrachting van Palestijnen in Israëlische hechtenis, en noemden dit onderdeel van een systematisch patroon.
Westerse media hebben zelden langdurige aandacht aan deze rapporten besteed. Daarentegen, toen Israëlische functionarissen massaverkrachtingen door Hamas op 7 oktober 2023 beweerden - claims die de VN niet onafhankelijk mocht onderzoeken en waarvoor geen forensisch bewijs is geleverd - was er uitgebreide berichtgeving in westerse media, prominente plaatsing op voorpagina’s en veroordelingen van staatshoofden.
De meeste Palestijnen in Israëlische militaire gevangenissen zijn niet veroordeeld voor een misdrijf. Velen zijn zelfs nooit aangeklaagd. Ze worden vastgehouden onder administratieve detentie, een koloniale bepaling die gevangenschap zonder proces toestaat, zonder bewijs te zien, zonder toegang tot advocaten en zonder contact met familie. Het Internationale Comité van het Rode Kruis is al lang voor oktober 2023 de toegang geweigerd tot faciliteiten zoals Sde Teiman, Megiddo en andere, waardoor een belangrijke route voor onafhankelijke monitoring is geëlimineerd.
De paar zaken die een militaire rechtbank bereiken, hebben een veroordelingspercentage van meer dan 99%. Veel gevangenen zijn jonger dan 18 jaar; sommige zijn kinderen. Het gooien van een steen in de richting van een soldaat, voertuig of wachttoren - zelfs als het niets raakt - kan leiden tot gevangenschap. In andere gevallen, zoals voormalige gevangenen rapporteren, is het “vergrijp” zo willekeurig als een soldaat die “je gezicht niet mag”.
Getuigenissen verzameld door B’Tselem, Amnesty International, de VN, Artsen voor Mensenrechten–Israël en de Publieke Commissie tegen Marteling in Israël onthullen terugkerende technieken:
Deze aanvallen maken deel uit van een breder regime van onmenselijke behandeling: boeien, blinddoeken, onthouding van voedsel en hygiëne, en weigering van medische zorg.
In augustus 2025 beschreef een vriend in Gaza een gesprek met een gevangene die recentelijk was vrijgelaten in een ruil. Toen hij vroeg naar een andere vriend die nog steeds vastzat, zei de man: “Bid tot Allah dat hij zijn ziel neemt - bid voor zijn dood.”
Hij legde uit waarom. De gevangene was naakt gestript. Een soldaat verwijderde de inktbuis uit een pen, stak de holle cilinder in zijn penis en sloeg erop met een houten hamer. Deze methode veroorzaakt onvoorstelbare pijn, scheurt waarschijnlijk de urethra en brengt risico op ernstige inwendige bloedingen en infecties - maar laat weinig tot geen zichtbare externe verwondingen achter. Het is precies het soort marteling dat is ontworpen om latere opsporing door mensenrechtenwaarnemers of artsen te vermijden.
Dezelfde getuige beschreef hoe hij twee weken lang gedwongen werd in zijn kleren te urineren en te ontlasten zonder te mogen verschonen - een vorm van vernedering bedoeld om waardigheid en hoop weg te nemen.
Eind juli 2024 zond het Israëlische tv-kanaal 12 gelekte bewakingsbeelden uit de Sde Teiman militaire gevangenis uit. De video toonde IDF-soldaten die een gebonden Palestijnse gevangene groepsgewijs verkrachtten terwijl een militaire hond aanwezig was. Het slachtoffer liep catastrofale verwondingen op - een gescheurde darm, gebroken ribben en longschade - en werd enkele dagen opgenomen in het ziekenhuis. Kort na zijn terugkeer naar Sde Teiman overleed hij onder verdachte omstandigheden. Er is geen onderzoek naar zijn dood geopend.
Tien soldaten werden gearresteerd na het lek; vijf werden in februari 2025 aangeklaagd. De arrestaties leidden tot extreemrechtse protesten, ook in de Knesset. Likud-parlementslid Hanoch Milwidsky verdedigde de soldaten en zei dat “als hij een Nukhba [Hamas-elite] is, alles geoorloofd is”. Demonstranten bestormden de bases van Sde Teiman en Beit Lid en eisten de vrijlating van de soldaten, sommigen riepen expliciet om het “recht om Palestijnse gevangenen te verkrachten”.
Onder politieke druk werden de verdachten binnen enkele weken vrijgelaten. De hoofdverdachte, Meir Ben-Shitrit, verscheen op Israëlische talkshows, afgeschilderd door sympathiserende media als een held in plaats van een dader. De clementie die aan de beschuldigden werd getoond en hun publieke verheerlijking onderstreepten het gebrek aan verantwoordelijkheid.
De seksuele marteling van Palestijnse gevangenen is geen uitzondering - het maakt deel uit van een gedocumenteerd, decennialang patroon in Israëlische militaire detentie. Het vindt plaats binnen een systeem dat is ontworpen om gevangenen hun waardigheid te ontnemen, hen rechtsmiddelen te ontzeggen en buiten onafhankelijk toezicht te opereren. Het Rode Kruis is al jaren uitgesloten van bezoek aan de ergste faciliteiten. Westerse regeringen die beweren mensenrechten te verdedigen, hebben deze misdaden grotendeels genegeerd, zelfs terwijl ze ongefundeerde beschuldigingen versterken wanneer dat politiek voordelig is.
De Sde Teiman-video was een zeldzaam stuk hard bewijs dat bevestigde wat overlevenden al generaties lang zeggen. De nasleep ervan - protesten voor het “recht om te verkrachten”, parlementaire verdediging van de daders, de dood van het slachtoffer zonder onderzoek - toont een samenleving waarin dergelijke daden niet alleen worden getolereerd, maar in sommige kringen worden gevierd.
Voor de overlevenden zijn de littekens blijvend, zichtbaar of verborgen. Voor degenen die sterven, wordt de waarheid vaak met hen begraven. En voor degenen die nog steeds gevangen zitten, blijft het vooruitzicht op gerechtigheid even ver verwijderd als de aandacht van de wereld.
B’Tselem - Welkom in de hel: Het Israëlische gevangenissysteem als een netwerk van martelkampen (5 augustus 2024)
“Deze getuigenissen wijzen op een consistent beleid van onmenselijke omstandigheden en misbruik, inclusief herhaald gebruik van seksueel geweld in verschillende gradaties van ernst.”
Amnesty International - Israël moet een einde maken aan massale incommunicado-detinie en marteling van Palestijnen uit Gaza (18 juli 2024)
“Palestijnse gevangenen zijn onderworpen aan marteling en andere mishandeling, inclusief seksueel geweld, in strijd met het absolute verbod op dergelijke daden onder internationaal recht.”
Verenigde Naties OHCHR - Onderbouwde rapporten van wijdverbreide mishandeling, seksuele mishandeling en verkrachting in Israëlische hechtenis (5 augustus 2024)
“We hebben geloofwaardige verslagen ontvangen van meerdere bronnen, die seksueel geweld tegen mannen en vrouwen in detentie beschrijven, wat neerkomt op daden van marteling en oorlogsmisdaden.”
Artsen voor Mensenrechten–Israël - Marteling, uithongering en sterfgevallen in hechtenis (februari 2025)
“De patronen van misbruik omvatten seksueel geweld en ontzegging van medische zorg, wat bijdraagt aan vermijdbare sterfgevallen in detentiefaciliteiten.”